Sortiranje plodova može da se vrši već u voćnjaku tokom berbe, ili naknadno u objektu za sortiranje i čuvanje plodova, pre ili nakon čuvanja, odnosno pre iznošenja na tržište. Sortiranjem se odvajaju svi oštećeni i propali plodovi, a ostali se dele u grupe (klase) prema veličini, boji i drugim parametrima u zavisnosti od zahteva kupca. Pored ručnog, danas preovladava klasiranje pomoću mašina zvanih kalibratori ili sortirke . Postoji veliki broj tipova sortirki (kalibratora). Oni najprostiji obavljaju razdvajanje plodova po veličini, dok složeniji, zahvaljujući ugrađenim kamerama, senzorima i računarskim programima mogu da obavljaju klasiranje na osnovu velikog broja parametara. Klasiranje plodova prema veličini je uglavnom indirektno. Naime, postoji korelacija između mase i veličine ploda, pa se prvo utvrdi prosečna masa ploda za pojedinu klasu (npr. 70–75, 75–80, 80–85 mm kod jabuke), te vrednosti se ubace u softverski program sortirke, a ona onda vaga svaki plod pojedinačno i odvaja ga u zavisnosti od mase u neku od klasa. Sortiranje na jednom kalibratoru počinje potapanjem ili pražnjenjem ambalaže u koju su plodovi brani. Ukoliko su to boks palete sa plodovima, one se potapaju u tank sa vodom. Ukoliko su plodovi u gajbama, onda se istresaju u tank. Time se ujedno postiže pranje plodova. Pošto su plodovi većine voćnih vrsta (osim kruške) lakši od vode, plutaju po površini i lagano se kreću prema liniji za sortiranje. Sortirka može da bude i bez tanka sa vodom, odnosno da je ulaz plodova direktno na pokretne trake. Plodovi se zatim mehaničkim konvejerima odvajaju od nečistoća, a potom sortiraju prema zadatim parametrima. Sistemom pokretnih traka plodovi dolaze do mesta gde ih radnici ručno pakuju u ambalažu za prodaju. Savremene sortirke opremljene su takozvanim „vodenim transportom“ kod kojeg se umesto preko pokretnih traka plodovi kreću vodenim kanalima. Pakovanje plodova obavlja se uglavnom ručno u različitu ambalažu, zavisno od želja kupca. Veoma je važan izgled plodova u maloprodajnoj ambalaži Plodovi moraju biti ujednačeni po krupnoći i obliku, okrenuti u istom pravcu, a kod obojenih vrsta i sorti okrenuti tako da najobojeniji deo ploda bude licem nagore.
Petrović Danko
Petrović Danko