Kukuruzni plamenac (Ostrinia nubilalis )
Jaja kukuruznog plamenca su vrlo sitna, okruglasto-ovalna, a nalaze se u grupama složena jedno uz drugo, u vidu gomilice. Gusenice su najpre beličastoružičaste, kasnije postaju prIjavosive ili tamno mrke. Na telu gusenica, na svakom njenom segmentu izuzev prvog grudnog, nalaze se po 4 okruglaste sivosmeđe pegice, a iz njih izbija po jedna dlačica. Odrasle jedinke – ženke i mužjaci se međusobno razlikuju po veličini, obliku i obojenosti tela. Kukuruzni plamenac se ubraja u grupu ekonomski najznačajnijih štetočina, vrlo polifagna vrsta.
Kukuruzni plamenac može imati jednu ili više generacija godišnje. Provodi zimski period u stadijumu odrasle gusenice u kukuruzovini i drugim ostacima biljki-domaćina. Kada nastupe topliji proletnji dani dolazi do prekida zimske dijapauze i preobražaja gusenica u lutke. Pojava prvih leptira je najčešće oko sredine juna. Ženke odlažu jaja najčešće na naličju listova, pretežno uz glavni nerv liske. Posle embrionalnog razvoja, tek izležene gusenice se kratko zadržavaju na mestu gde su se i izlegle, a onda migriraju ka »fišeku« vršnog lišća i u pazuhe listova. Posle drugog i trećeg presvlačenja gusenice započinju masovnu migraciju prema ostalim delovima biljke. Obično ispod rukavca listova ili u zoni klipa one prodiru u unutrašnjost stabIjike, odnosno klipa. Tu se dalje razvijaju i preobraze u lutke. Let leptira druge generacije najčešći je u avgustu i početkom septembra.
Intenzitet pojave izražava se najčešće u vidu % napadnutih biljaka. Bolje je, međutim, napad izražavati kroz prosečan broj gusenica/biljku. Ovaj podatak se dobija primenom odgovarajuće formule, gde je potrebno prvo utvrditi % napadnutih biljaka. Potom se disekuje 30-100 biljaka na kojima su vidljiva oštećenja i utvrdi ukupan broj gusenica. Ako je berba trajala dugo, a sečenje i zaoravanje, odnosno uništavanja kukuruzovine, ostavIjeno za proleće, može se očekivati njihova jača pojava. Isto tako, ako se pri kraju leta leptira konstatuje prisustvo štetočine u većem % u usevima, a u to vreme vlažnost vazduha dosta visoka, može se očekivati jača pojava štetočine. Ako se u vreme 10 do 14 dana posle maksimalnog leta leptira utvrdi prisustvo štetočine na 30% ili više biljaka, daje se saopštenje da se suzbijanje štetočine pesticidima. Registrovani preparati su: Avaunt 15-SC (indoksakarb), Coragen 20-SC (hlorantranilprol), Lastrole plus (hlorantraniliprol+ lambda-cihalotrin) i dr.
Zdravković Aleksandar
Zdravković Aleksandar