[Rašić SuzanaUčesnik]

Neopravdanost nepoverenja prema osnivanju zadruge

Osnivački rizik po pravilu ne može da donese teže posledice poljoprivrednim gazdinstvima, odnosno poljoprivrednicima koji su osnovali zadrugu. Izvesno je da poljoprivrednici kao osnivači neće da prihvate visinu uloga za osnivanje zadruge na takvom nivou koji bi u slučaju odricanja od njega, doveo u pitanje finansijski položaj gazdinstava. U duhu racionalnog ponašanja naših poljoprivrednika je stvaranje alternativne mogućnosti da njihovo gazdinstvo nastavi privređivanje i bez izdvojenih sredstava na ime udela, pa i bez korišćenja usluga zadruge. Uzimajući u obzir osnivački rizik, izvesno je da su poljoprivrednici spremni da ulože u osnivanje zadruge samo onaj deo sredstava koji neće bitno da oslabi poslovne mogućnosti njihovih gazdinstava. Tako neuspeh u osnivanju zadruge i gubitak uloga ili njegovog dela ne donosi naročito teške posledice za poljoprivrednike koji su učestvovali u tom poduhvatu. Drugim rečima, posledice osnivačkog rizika nisu ni približno takvih razmera da bi obeshrabrile svaki pokušaj osnivanja zadruge.
Rizik poslovanja poljoprivredne zadruge je istovremeno rizik porodičnog gazdinstva koje koristi njene usluge. S obzirom da zadruga može dugoročno da usmeri strukturu investicija i proizvodnje poljoprivrednih gazdinstava, kao i plasman njihove robe, uspešnost poslovanja ove organizacije za gazdinstva je od znatno većeg značaja u odnosu na njihove izdatke na ime osnivačkog uloga. Zbog dugoročne međuzavisnosti, zadruga može uticajem na njihovo privređivanje, da doprinese ostvarivanju znatno veće materijalne koristi gazdinstvima od njihovog unetog uloga u zadrugu, bez kojeg ta gazdinstva inače posluju.
Bez postojanja zadruge, bez njenih usluga, porodična gazdinstva su prinuđena da mnoge poslovne funkcjie organizujuu s manjom efikasnošću, praktično uz još veće rizike. Neke poslove, najveći deo njih nisu u mogućnosti da samostalno odrade. Reč je, naročito o prodaji na udaljenijim tržištima i industrijskoj preradi njihovih proizvoda.
Za poljoprivrednike najveći rizik postoji onda kada nemaju nikakvu organizaciju za podršku privređivanju njihovih gazdinstava, kada nemaju zadrugu, to jest kada nisu poslovno povezani sa zadrugom. Poljoprivrednici iz brojnih zemalja koji su tokom proteklih decenija “rizikovali” u poduhvatu osnivanja i poslovnoj saradnji sa zadrugama bili su daleko uspešniji privrednici od poljoprivrednika u drugim zemljama koji su, na osnovu vladajućih ideoloških zabluda i propagande u jednom periodu bili udaljeni od izvornih vrednosti zadrugarstva.
Pripremila: Rašić Suzana

[Autor]

Članci