[Gligorijević IvanaUčesnik]

Đubrenje je jedna od najvažnijih mera u tehnologoji gajenja leske. Za dobar rast i razvoj leske veliki značaj ima uravnotežena ishrana mineralnim elementima. U zemljištu je njihov sadržaj podložan čestim promenama. Njihov gubitak iz zemljišta nastaje kao posledica potrošnje od strane gajene biljke i korova, ispiranjem vodom i odnošenjem erozijom. Đubrenje treba vršiti na osnovu rezultata agrohemijske analize zemljišta i analize lišća. Sve ostale medote nisu pouzdane i mogu da deluju depresivno na rast i rodnost leske.
Za đubrenje leske u uzgojnom periodu treba koristiti kompleksna mineralna NPК đubriva u različitim kombinacijama (8:16:24+2%MgO, 10:12:26+3%MgO, 8:5:24 7:14:21 i dr.). Za prihranjivanje se koriste azotna đubriva, prvenstveno КAN (27%) u količini od 100-200 grama po stablu ili žbunu u prvoj godini, dok se u narednim godinama sa porastom biljke količine đubriva povećavaju, što zavisi od plodnosti zemljišta i agromeliorativnih mera.
Prve godine nakon sadnje, biljke ne treba đubriti ,ukoliko je to izvršeno agromeliorativnim merama u cilju popravke zemljišta pre sadnje. Druge godine, đubrenje se obavlja sa 1/5 od potrebnih godišnjih količina. Narednih godina količine đubriva se povećavaju za 20%. U šestoj godini, unose se pune količine potrebnih đubriva. Orijentacione norme đubrenja u zasadu leske, u punoj rodnosti, treba da iznose: 200 kg azota, 80-100 kg fosfora i 150-200 kg kalijuma po hektaru.
Pored mineralnih đubriva leski pogoduju i organska đubriva (dobro zgoreli stajnjak). Zbog produženog delovanja, stajnjak se unosi svake treće do pete godine. U zavisnosti od sadržaja humusa u zasad se unosi od 30 do 50 t/ha uz obavezno zaoravanje. Stajnjak sadrži sve neophodne elemente koji se postepeno razlažu u zemljištu pa ima produženo dejstvo. U prvoj godini leska iskoristi 50% aktivnih materija iz stajnjaka, u drugoj 30%, a u ostalim preostalih 20%. Najbolje je koristiti dobro zgoreli goveđi stajnjak.
Đubrenje leske kompleksnim mineralnim NPК đubrivom se obavlja na početku perioda zimskog mirovanja tokom novembra ili decembra, a prihrana azotom u proleće u 3 navrata: u martu, sredinom ili krajem aprila i oko polovine maja. U našem klimatu kasnije prihranjivanje u junu nije poželjno jer utiče na produžavanje vegetacije zbog čega leska nedovoljno zdrvenela ulazi u zimsko mirovanje , što može kao posledicu imati manje ili veće oštećenje od mrazeva. Mlade biljke se u početku đubre u osnovi oko samih žbunova ili stabala. Druge godine, đubrenje se obavlja u prečniku od 1 metar, treće u prečniku od 2 metra, naredne od 2,5 metra, zatim 3 metra i na kraju u prečniku od 4 metra. Površina koja se đubri treba da je za 50% veća nego što je vertikalna projekcija krune.
Folijarna prihrana se primenjuje kao dopunska mera kojom se mogu brzo otkloniti simptomi nedostatka nekog elementa. Pri neodgovarajućim vrednostima pH vrednosti zemljišta, rastvorljivost, a time i pristupačnost pojedinih elemenata korenu biljke može da bude nedovoljna. U takvim slučajevima mnogi elementi moraju se dodavati u rastvorljivoj formi preko lišća.

 

[Autor]

Članci